Ekspozycja alpinistyczna – z Czeskiego Raju na szczyty świata
Krajobraz Czeskiego Raju jest pełny atrakcji przyrodniczych i zabytków. Jest znamienne, że właśnie tu w 1955 roku założono, jako pierwszy w Czechosłowacji, Chroniony Park Krajobrazowy. Znajdziemy tu szereg większych i mniejszych skalnych miast i samodzielnie stojące skały, dlatego nasz region stał się jednym z głównych ośrodków wspinaczki piaskowcowej w Europie. Odwiedzają go co roku tysiące turystów i alpinistów z całego świata. Nie tylko dla tych gości w 2019 roku w Muzeum Czeskiego Raju w miejscowości Turnov dokończono realizację nowej ekspozycji alpinistycznej pod nazwą Alpinizm – Z Czeskiego Raju na szczyty świata.
W ramach realizacji ekspozycji przeprowadzono zasadniczą modernizację budynku byłej galerii muzeum i rozszerzono ją o następne piętro. Architekci nie zdecydowali się na pierwszoplanową instalację imitacji skał przedstawiających bliskie skalne miasta, ale na odwrót. W odróżnieniu od przyrody ekspozycja jest ściśle czarno-biała, podłogi i ściany są łamane pod różnymi kątami o strukturze wielokąta, to wszystko ma za zadanie ewokować uczucie poruszania się w skałach i przełomach. Zwiedzający poruszając się po ekspozycji mają się wciąż na baczności, z każdym krokiem muszą uświadamiać sobie, że droga nie jest prosta, jest kręta i często się łamie.
Ekspozycja alpinistyczna jest podzielona na trzy podstawowe części. Na wstępie jest przedstawiony alpinizm jako fenomen, który uwolnił się od niezbędnych potrzeb życiowych człowieka; jako coś, czego nie musi mieć, ale czego chce. W następnej części goście dowiedzą się, że istnieje mnóstwo stylów i sposobów, jak w skałach osiągnąć swoje cele, a trzecia część stanowi trzon całej ekspozycji, ponieważ jest poświęcona ponad stuletniej historii wspinaczki w Czeskim Raju.
Nowy trzypiętrowy budynek ekspozycji powstał na miejscu byłej galerii. Z pierwotnych pomieszczeń został tylko mur obwodowy, gdzie jest już ponad 40 lat zainstalowany obraz wyjątkowych rozmiarów Bitva pod Hrubou Skálou (10 x 8,5 m), którego autorem jest Mikoláš Alš. Zostawiono go tu i nie tylko stał się częścią ekspozycji, ale został do niej aktywnie włączony. Ekspozycja łączy klasyczne podejście z najnowocześniejszymi technologiami. Z pomocą videomappingu wspinacze poruszają się na ścianach i ożywa trójwymiarowy obraz. Ekspozycję dopełnia wielki interaktywny ekran, który wyraźnie rozszerza teksty ekspozycji i oferuje dodatkowe informacje o prezentowanym temacie. Ekspozycja alpinistyczna ma dwa podstawowe cele - informacyjny i popularyzacyjny.
Wynikiem szerokich działań rozszerzających zbiory i badawczych nie tylko ta wyjątkowa ekspozycja, ale przede wszystkim również znaczące rozszerzenie zbiorów turnovskiego muzeum o eksponaty o tematyce alpinistycznej. Częścią zbiorów stały się też archiwalia i nagrania dźwiękowe znanych w świecie alpinistów, oraz mniej znanych, wszyscy jednak są wyjątkowymi postaciami, które pomagają muzealistom w ich pracy nad tematem i są cennym źródłem dla dalszych prac badawczych.